Ο αναζητητής της Φιλοσοφίας πρέπει σταδιακά να περιορίσει την προσωπική του ατζέντα, ώστε να αποκτήσει πραγματικά εσωτερική γαλήνη και σοφία.
Ο μεγαλύτερος ή ο μικρότερος αριθμός πραγμάτων που πρέπει να κάνετε κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι καθοριστικός παράγοντας για την ψυχική και συναισθηματική κατάσταση κάποιου. Ο υλιστικός πολιτισμός χαρακτηρίζεται από άγχος επειδή οι άνθρωποι θέλουν να κάνουν περισσότερα πράγματα από όσα μπορούν κάθε μέρα.
Η Εσωτερική Παράδοση λέει ότι “ένας γιόγκι μπορεί να είναι στον κόσμο χωρίς να ανήκει σε αυτόν”. Το μυστικό που το καθιστά δυνατό είναι ότι ένας γιόγκι έχει απελευθερωθεί από το υπερβολικό άγχος επειδή δεν δίνει προτεραιότητα στους προσωπικούς στόχους. Υπακούει στο Νόμο της Διατήρησης της Ενέργειας. Ενεργεί στο επίπεδο των Αιτιών. Αποφεύγει τις υπερβολές και ενεργεί με μέτρο.
Οι αναζητητές της Εσωτερικής Φιλοσοφίας διατηρούν και επεκτείνουν την επαφή με τη δική τους εσωτερική συνείδηση, αποκηρύσσοντας τη βιασύνη και την απληστία στη σχέση τους με τον κόσμο.
Για όσους ακολουθούν το Θεοσοφικό Μονοπάτι, η φυσική τάση είναι να υπάρχει άδειασμα και απλοποίηση της προσωπικής ζωής. Τότε προκύπτει η αληθινή αυτογνωσία, που είναι η γνώση της αθάνατης ψυχής. Σε αυτή τη διαδικασία, η διάκριση είναι ένα απαραίτητο εργαλείο.
Μια προσεκτική εξέταση της μαθησιακής διαδικασίας δείχνει ότι, στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει χάσμα μεταξύ Θεωρίας και Πράξης. Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ Θεωρίας και Λόγου.
Η Αληθινή Θεωρία είναι αυτή που χρησιμεύει ως οδηγός για την πράξη. Μια “θεωρία” που δεν ισχύει στην πράξη δεν είναι στην πραγματικότητα μια θεωρία: είναι απλώς ομιλία. Γι’ αυτό υπάρχει η φράση:
“Στην πράξη, η θεωρία είναι διαφορετική”.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρχει ένας λόγος που παρουσιάζεται ως θεωρία. Όταν κοιτάμε τα γεγονότα, ωστόσο, μπορούμε να δούμε ότι, στην πράξη, η θεωρία που χρησιμεύει ως οδηγός για την πραγματική ζωή δεν είναι ο κομψός λόγος που τηρείται ενώπιον των άλλων – ή ακόμη και πριν από τον εαυτό του, όταν υπάρχει αυταπάτη. Υπάρχει μόνο μια στενή, φτωχή, εγωιστική, απατηλή θεωρία, που δεν αντέχει στη λογική εξέταση. μια υποσυνείδητη θεωρία, που αναπαράγει και διαιωνίζει την άγνοια.
Η αληθινή θεωρία ενός ατόμου αποκαλύπτεται περισσότερο μέσω των πράξεών του παρά μέσω του λόγου του. Εάν ένα άτομο λέει στον εαυτό του ότι επιδιώκει να υπηρετήσει την υπόθεση της ανθρωπότητας, πρέπει να εξετάζει τις πράξεις του κάθε μέρα, να ελέγχει τη δική τους αποτελεσματικότητα και τον βαθμό συνοχής τους.
Δεν αρκεί να αποφύγεις τη βιασύνη. Η βραδύτητα δεν αποτελεί εγγύηση πνευματικότητας. Δεν πέτυχε κάθε χελώνα φώτιση. Αλλά, όπως διδάσκει ο Σενέκας, είναι πάντα δυνατό να “ελευθερωθείς για να ζήσεις σοφία”. Οι γιόγκι που βρίσκονται στον κόσμο χωρίς να είναι του κόσμου ζουν ήρεμες ζωές από την άποψη των προσωπικών στόχων. Και αυτό δεν είναι αποκλειστικό για τους μεγάλους γιόγκι: κάθε πολίτης με κοινή λογική μπορεί να απλοποιήσει την προσωπική του ατζέντα και να κάνει χώρο σε αυτήν για δραστηριότητες που σχετίζονται με την αθάνατη ψυχή, οι οποίες χαρακτηρίζονται από την παρουσία του αλτρουισμού.
Πολλοί είναι τόσο συνηθισμένοι στη φασαρία που περιορίζονται στις επιφανειακές πτυχές της ζωής. Σε έναν πολιτισμό όπως ο σημερινός, κανείς δεν είναι εντελώς απαλλαγμένος από βιασύνη. Τα ανθρώπινα όντα είναι ατελή όντα. Είναι ακόμα “υπό κατασκευή”. Η κοινή λογική υπαγορεύει να είστε προσεκτικοί και να μην προσποιείστε ότι είστε τέλειοι, αλλά να αναζητάτε βελτίωση. Υπάρχουν πολλοί μικροί τρόποι για να κάνετε λιγότερες εργασίες πιο αποτελεσματικά και να αναπτύσσετε τις ενέργειές σας πιο αργά, πιο προσεκτικά και διεξοδικά, ώστε να έχουν καλύτερο αποτέλεσμα.
Η αληθινή φιλοσοφία δεν είναι λόγος. Είναι μια απρόσωπη και άνευ όρων αγάπη για τη σοφία, Φιλοσοφία. Αυτή η αγάπη μεταφράζεται σε πράξεις. Η ζωή είναι σαν ωκεανός και γι’ αυτό έχει παλίρροιες. Για να απλοποιήσετε την ατζέντα, απλώς μην ανανεώνετε την ταραχή. Δεν είναι πάντα εύκολο να αποδεχτείς την ειρήνη όταν εμφανίζεται μια πιο ήρεμη παλίρροια στην καθημερινή ζωή. Είναι όμως δυνατό, αν υπάρχει θέληση. Δεν χρειάζεται να κάνετε ξαφνικά διαλείμματα: απλά να είστε επιλεκτικοί στην αποδοχή νέων δεσμεύσεων. Η ηρεμία είναι συνώνυμη με την υγεία και την ευημερία: η “ηρεμία της ψυχής”, για την οποία έγραψε ο Σενέκας, είναι η ουσία της αληθινής φιλοσοφίας.
Ο πολιτισμός του άγχους φαίνεται να δίνει το δικό του τέλος.
Ο αναζητητής της φιλοσοφίας πρέπει να μείνει έξω από τον τρελό ρυθμό του άγχους. Πρέπει να λειτουργεί ως κέντρο συνείδησης που προβλέπει τον επόμενο πολιτισμό, τον Πολιτισμό της Ψυχής και της Ειρήνης, που έχει ήδη αρχίσει να αναδύεται.
Ως εκ τούτου, η αληθινή θεωρία δεν είναι ο λόγος, αλλά το σύνολο των πλαισίων αναφοράς που καθοδηγούν αποτελεσματικά την πρακτική δράση. Η λέξη “θεωρία” προέρχεται από το “Θεός” και σημαίνει γνώση σχετικά με τους θεούς και τα θέματα που φωτίζουν.
Για τον αναχητητή της Εσωτερικής Φιλοσοφίας, έως ότου η θεία θεωρία φωτίσει το υποσυνείδητο, οι αντιφάσεις μεταξύ του λόγου ή της σκέψης και της πραγματικής πρακτικής μπορεί να είναι επικίνδυνα τεράστιες. Αυτός είναι ο αναπόφευκτος δρόμος των αποδείξεων, η διαδικασία δοκιμής της “θεωρίας” στην “πρακτική”.
Υπάρχουν γενικά δύο είδη κινδύνων. Από τη μια, ο υποψήφιος αναζητητής μπορεί να πέσει στο βάλτο της υποκρισίας, αποσυνδέοντας τον λόγο από την πράξη και τα λόγια από τις πράξεις. Όταν συμβαίνει αυτό, συνεχίζει στο πνευματικό μονοπάτι μόνο ονομαστικά, και προσπαθεί να κρατήσει τα φαινόμενα. Σε αυτή την περίπτωση παίζει συνειδητά ή ασυνείδητα το ρόλο του λύκου με πρόβατα. Έτσι είναι οι “ασπρισμένοι τάφοι” για τους οποίους μιλάει ο Ιησούς στην Καινή Διαθήκη.
Από την άλλη πλευρά, ο φόβος και η έλλειψη αυτοπεποίθησης μπορεί να οδηγήσει τον αναζητητή να εγκαταλείψει το ταξίδι επειδή πιστεύει ότι δεν είναι έτοιμος για αυτό ή επειδή το θεωρεί πολύ δύσκολο ή μη ρεαλιστικό.
Το μεσαίο μονοπάτι φαίνεται στενό και απότομο, αλλά είναι “ένα μονοπάτι παρ’ όλα αυτά”, όπως έγραψε η Έλενα Πετρόβνα Μπλαβάτσκυ. Για να το ακολουθήσετε, χρειάζεται απλώς να επιμείνετε στη μάθηση, να προχωράτε βήμα-βήμα, να αποδέχεστε τις ήττες, να προσπαθείτε πάντα το καλύτερό σας και να ακούτε τη φωνή της ατομικής σας συνείδησης. Ο αναζητητής πρέπει να προχωρήσει παρατηρώντας τα δικά του λάθη –καθώς και των άλλων– και μαθαίνοντας από αυτά.
Είναι απαραίτητο πάνω από όλα να εξετάσουμε την ουσία της θέλησης να ακολουθήσουμε την Πνευματική Ατραπό. Κάθε ενέργεια έχει τουλάχιστον τρία επίπεδα πρόθεσης.
- Το πρώτο επίπεδο είναι αυτό της πρόθεσης που εμφανίζεται στους άλλους, η δηλωμένη πρόθεση.
- Το δεύτερο επίπεδο είναι αυτό της πρόθεσης που το άτομο καθορίζει και δηλώνει συνειδητά στον εαυτό του, χωρίς να μιλά για αυτό σε άλλους.
- Το τρίτο επίπεδο, ή σύνολο επιπέδων, είναι οι προθέσεις, οι τάσεις και οι κλίσεις που δεν βρίσκονται στον εθελοντικό τομέα της συνείδησης του ατόμου. Εδώ είναι η πρόθεση του ανώτερου εαυτού, την οποία η εκούσια συνείδηση δεν αντιλαμβάνεται πάντα. Εδώ είναι το σύνολο των υποσυνείδητων προθέσεων, οι οποίες επίσης δεν υπακούουν απαραίτητα στην εκούσια συνείδηση. Το άτομο έχει μια περισσότερο ή λιγότερο επισφαλή αντίληψη αυτών των ακούσιων και μη λεκτικών προθέσεων και κινήτρων, ειδικά στα πρώτα στάδια του Μονοπατιού.
Είναι σημαντικό να εξετάσουμε ρεαλιστικά γιατί θέλουμε να κάνουμε καλό για τους άλλους και την ανθρωπότητα.
Θα μπορούσε να υπάρχει, σε συνδυασμό με αυτό το ευγενές κίνητρο, κάποια μορφή λεπτής ματαιοδοξίας;
Ποιο είναι το σχετικό βάρος της ματαιοδοξίας;
Και γιατί, αλήθεια, θέλουμε να εμβαθύνουμε στη φιλοσοφία και να αποκτήσουμε σοφία;
Μια αμερόληπτη και καθημερινή εξέταση αυτών των κινήτρων θα δείξει ότι είναι απαραίτητη μια πλήρης, σταδιακή, συνειδητή μεταστοιχείωση. Η πιθανότητα αυτής της μεταστοιχείωσης εξαρτάται από το ότι ενδιαφερόμαστε ειλικρινά για το Μυστήριο που είναι η Εσωτερική Ενότητα όλων των πραγμάτων και όλων των όντων στο σύμπαν.
Ο άνθρωπος είναι ένας μικρόκοσμος. Κατανοώντας τη δική του αθάνατη ψυχή, κατανοεί την ουσία του σύμπαντος και το αντίστροφο. Όταν αντιλαμβάνεται τη φύση του σύμπαντος, αναγνωρίζει κάτι ουσιαστικό στη δική του ψυχή.
Δεν αρκεί να αναζητάς ένα ιδανικό: είναι απαραίτητο να το κάνεις με ρεαλισμό. Το ζήτημα της διαφοράς μεταξύ θεωρίας και λόγου είναι καθοριστικής σημασίας για την αποτελεσματικότητα των ανθρωπιστικών πρωτοβουλιών. Είναι σημαντικό να αμφισβητούμε τους πολιτικούς ηγέτες που άλλα λένε και άλλα κάνουν. Αλλά είναι ακόμη πιο σημαντικό να παρατηρήσουμε μέσα μας ποια είναι η διαφορά μεταξύ δηλωμένων προθέσεων, αδήλωτων προθέσεων και συγκεκριμένων ενεργειών.
Είναι χρήσιμο να σημειωθεί εάν η διαφορά μεταξύ προθέσεων και πράξεων μειώνεται ή αυξάνεται. Το άτομο που αναζητά ένα υψηλό ιδανικό πάντα θα υπολείπεται του ιδανικού. Θα υπάρχει, επομένως, μια σημαντική απόσταση μεταξύ της πρόθεσης και της πράξης. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι αυτό, από μόνο του, είναι υγιές.
Αν η απόσταση, έστω και μεγάλη, μειώνεται, υπάρχει πρόοδος. Όπου υπάρχει προσπάθεια, υπάρχει βελτίωση, ακόμα κι όταν αυτή είναι στιγμιαία αόρατη. Μεταξύ φύτευσης και συγκομιδής, πρέπει να ξέρετε πώς να περιμένετε και να περιμένετε ενώ ενεργείτε.
Από την άλλη, αν η απόσταση μεταξύ πρόθεσης και πράξης –ακόμα και φαινομενικά μικρή– αυξάνεται, υπάρχει ήττα. Ελλείψει αγώνα για τη μείωση του χάσματος μεταξύ ιδανικού και πρακτικής, το άτομο διατρέχει τον κίνδυνο να πέσει στην υποκρισία.
Η αυτοεξέταση δεν μπορεί να γίνει μπροστά σε άλλους. Πρέπει να γίνει σιωπηλά στο δικαστήριο της Εσωτερικής Συνείδησης. Το να υποφέρεις από τα δικά σου λάθη είναι υγιές, όπως και το να χαίρεσαι για την πρόοδο που έχεις κάνει. Η ανθρώπινη συνείδηση πρέπει να αναγνωριστεί ως ένα σύνολο “υπερτιθέμενων” ναών, ο καθένας πιο λεπτός και ανώτερος από τον άλλο, όλοι σημαντικοί και διαρκώς αλληλεπιδρούντες.
Ας δούμε για λίγο το θέμα των επτά αρχών της ανθρώπινης συνείδησης. Αν το δούμε απρόσωπα, το φυσικό σώμα είναι ένας ναός από πηλό στην υπηρεσία της ζωής. Μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο μέχρι να φτάσει η ώρα της κατεδάφισης. Η ζωτικότητα (πράνα), το συναισθηματικό επίπεδο και το νοητικό επίπεδο είναι άλλα επίπεδα στα οποία μπορεί κανείς να δει τη ζωή ως κάτι ιερό. Όταν τα προσωπικά επίπεδα της ανθρώπινης ύπαρξης αντιμετωπίζονται με τον σωστό τρόπο, το άτομο έχει πρόσβαση στον πραγματικά αθάνατο ναό, τον “Ανώτερο Εαυτό”, την Μονάδα, το Άτμαν-Μπούντι (Atma-Buddhi). Όμως ισχύει το αντίθετο. Όταν ο αναζητητής φτάνει στον Εσωτερικό και Πραγματικά Αθάνατο Ναό, αρχίζει να αντιμετωπίζει σωστά τα εξωτερικά και παροδικά επίπεδα της ζωής.
“Όπως στον ουρανό, έτσι και στη γη”, λέει το ερμητικό αξίωμα: ό,τι δεσμεύουμε στον ουρανό θα είναι δεμένο στη γη, έστω και επισφαλώς. Οι πιο όμορφοι ναοί από τοίχους και στέγες είναι ωχρά εξωτερικά σύμβολα του αληθινού ιερού που υπάρχει στην ανθρώπινη καρδιά. Οι εξωτερικές ενέργειες ενός ατόμου που υπόκεινται στο Κάρμα του υλικού κόσμου είναι φυσικά ατελείς. Η ταπεινή κατανόηση αυτού του γεγονότος είναι σημαντική. Ο αληθινός ναός είναι εσωτερικός και κρυμμένος. Στους στίχους ενός εσωτερικού ποιήματος διαβάζουμε:
“Η καρδιά μου έχει τεράστιους καθεδρικούς ναούς,
Ναοί αρχαίων και μακρινών εποχών…”
Οι στίχοι υποδηλώνουν την ιδέα της μετενσάρκωσης. Αυτό που μετενσαρκώνεται είναι ο Αληθινός Ναός, ο οποίος προέρχεται από τους “αρχαίους αιώνες” και θα ζει στο δικό του επίπεδο μέχρι να ενωθεί, σε ένα μακρινό μέλλον, με το πνεύμα του σύμπαντος.
Μέσω τεσσάρων παραγόντων:
- Αυτογνωσίας,
- Αυτοελέγχου,
- Ενατένισης των Παγκόσμιων Νόμων
- Αλτρουιστικής Πρακτικής Δράσης
Κάθε αναζητητής μπορεί να διασώσει τον ιερό χαρακτήρα της προσωπικής του συνείδησης, ευθυγραμμίζοντάς τον σταδιακά με το λεπτό καταφύγιο στο οποίο ζει το δικό του Αθάνατο Πνεύμα, η Μονάδα ή ο Ανώτερος Εαυτός του ανά τους αιώνες.
Ο σπόρος αυτής της απελευθέρωσης είναι αόρατα παρών σε κάθε 24ωρο.
Η σωστή χρήση του χρόνου ανοίγει χώρο στην εμπειρία της σοφίας
Μιχάλης Γρηγορίου